บันทึกการเรียนครั้งที่ 2

บันทึกการเรียนครั้งที่ 2

 วันพุธที่ 24 มกราคม 2561

เนื้อหาที่เรียน

       ความหมายของการบริหารการศึกษา ( Education Administration )

       การบริหารการศึกษา แยกออกเป็น 2 คำ คือ การบริหาร และ การศึกษา ความหมายของ “การบริหาร” มีผู้ให้ความหมายไว้หลากหลาย ทั้งคล้ายๆกันและแตกต่างกัน คือ

     * การบริหาร คือ ศิลปะของการทำงานให้สำเร็จโดยใช้บุคคลอื่น

     * การบริหาร คือ การทำงานของคณะบุคคล ตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป ที่ร่วมกันปฏิบัติการให้บรรลุเป้าหมายร่วมกัน

     * การบริหาร คือ การที่บุคคลตั้งแต่สองคนขึ้นไปร่วมกันทำงาน เพื่อจุดประสงค์อย่างเดียวกัน

     ** จากความหมายของ “การบริหาร” พอสรุปได้ว่า “การดำเนินงานของกลุ่มบุคคลเพื่อให้บรรลุจุดประสงค์ที่วางไว้”

       ส่วนความหมายของ “การศึกษา” มีผู้ให้ความหมายไว้คล้ายๆกัน ดังนี้

* การศึกษา คือ ความเจริญงอกงาม ทั้งร่างกาย อารมณ์ สังคมและสติปัญญา

* การศึกษา คือ การสร้างเสริมประสบการณ์ให้ชีวิต

* การศึกษา คือ เครื่องมือที่ทำให้เกิดความเจริญงอกงามทุกทางในตัวบุคคล

** จากความหมายของ “การศึกษา” ข้างบนนี้พอสรุปได้ว่า “การพัฒนาคนให้มีคุณภาพ ทั้งความรู้ ความคิด ความสามารถ และความเป็นคนดี”

        เมื่อนำความหมายของ “การบริหาร” มารวมกับความหมายของ “การศึกษา” ก็จะได้ความหมายของ “การบริหารการศึกษา”  ว่า  “การดำเนินงานของกลุ่มบุคคล เพื่อพัฒนาคนให้มีคุณภาพ ทั้งความรู้ ความคิด ความสามารถ และความเป็นคนดี”

         การบริหารสถานศึกษา หมายถึง

ผู้ที่ทำหน้าที่หัวหน้าหรือผู้นำดำเนินงานเพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมายขององค์กร โดยใช้กระบวนการบริหารกลุ่มบุคคล กระบวนการต่างๆ ในการดำเนินงานของกลุ่มบุคคลให้เปลี่ยนวิธีคิด วิธีทำใหม่ เป็นผู้นำทางความคิด การแก้ปัญหา การตัดสินใจ การสร้างแรงจูงใจและจัดสรรการใช้ทรัพยากรต่างๆ ให้เป็นกลุ่มงานที่สัมพันธ์กันอย่างดี มีกลังคนที่มีความสามารถพร้อมสร้างบุคลากรให้ทำงานได้อย่างถูกต้องเพื่อให้บุคลากรร่วมมือกันพัฒนาคุณภาพของงานภายในสถานศึกษาและให้บริการทางการศึกษาแก่สมาชิกของสังคม

ความสำคัญของการบริหารสถานศึกษา

การบริหารสถานศึกษาหรือการบริหารองค์กร  สิ่งที่ต้องตระหนักหรือให้ความสำคัญ คือการบริหารงานบุคคล เพราะบุคคลเป็นทรัพยากรที่มีค่าในองค์กร ที่สามารถพัฒนาศักยภาพได้ไม่มีที่สิ้นสุด ซึ่งจะทำให้องค์กรสามารถดำเนินกิจการต่างๆ ให้บรรลุวัตถุประสงค์ได้ ช่วยให้บุคคลที่ปฏิบัติงานในองค์กรมีขวัญและกำลังใจในการปฏิบัติงาน เกิดความจงรักภักดีต่อองค์กรที่ปฏิบัติงาน เสริมสร้างความมั่นคงแก่สังคมและประเทศชาติ นั้นหมายถึงผู้บริหารจะต้องมีความรู้เรื่องการบริหาร เป็นอย่างดี

หลักการ  แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการบริหารสถานศึกษา

หลักการบริหารงานบุคคล

         สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ (2545)  ให้แนวคิดในการบริหารและการจัดการที่ดี เพื่อมาปรับใช้ในบริบทขององค์กรทางการศึกษา ในประเด็กดังนี้

       1. การกำหนดจุดหมาย ผลที่คาดหวัง หรือภาพความสำเร็จของการบริหารและการจัดการที่ดี (Goal / Expected / Output)

       2. กระบวนการบริหารและการจัดการที่ดี (Process)

       3. ทรัพยากรในการบริหารจัดการที่ดี (Input / Resource)

       4. ระบบควบคุม (Feedback / Control System)

       5. ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการบริหารและการจัดการที่

ขอบข่ายของการบริหาร

          กระทรวงศึกษาธิการ (2546) ได้กำหนดขอบข่ายภาระงานในการบริหารงานบุคคลไว้ประกอบด้วย 5 งาน ได้แก่

                   1. การวางแผนอัตรากำลังและการกำหนดตำแหน่ง

                   2. การสรรหาและการบรรจุแต่งตั้ง

                   3. การเสริมสร้างประสิทธิภาพในการปฏิบัติราชการ

                   4. วินัยและการรักษาวินัย

                   5. การออกจากราชการ

การบริหารเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ (Science and arts)

  เป็น ศาสตร์ เพราะ มีหลักการ กฎเกณฑ์ และทฤษฏีที่เชื่อถือได้ เกิดจากการศึกษาค้นคว้าเชิงวิทยาสาสตร
  เป็น ศิลป์ เพราะต้องทำงานกับคน ต้องเลือกใช้วิธีการให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ฝึกให้ชำนาญ จึงต้องประยุกต์ใช้อย่างมีศิลป์

ทฤษฏีที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการสถานศึกษา

             ทัศนะดั้งเดิม (Classical viewpoint)

-การบริหารเชิงวิทยาศาสตร์

- การจัดการเชิงบริหาร

- การบริหารแบบราชการ

1. การบริหารเชิงวิทยาศาสตร์ (Scientific management)

      Frederick. W. Taylor (เทเลอร์) บิดาแห่งการบริหารเชิงวิทยาศาสตร์ ได้เสนอ หลัก 4 ประการ

                   1. ใช้วิธีทางวิทยาศาสตร์ มีการแยกวิเคราะห์งาน

                   2. มีการวางแผนการทำงาน

                   3. คัดเลือกคนทำงาน

                   4. ใช้หลักการแบ่งงานกันทำระหว่างฝ่ายบริหารกับฝ่ายปฏิบัติ

2.ทฤษฏีการจัดการเชิงบริหาร  (Administration management)

     Henry Fayol : หลักการบริหาร 14 หลักการ และขั้นตอนการบริการ POCCC

     Chester Barnard : ทฤษฏีการยอมรับอำนาจหน้าที่

     Luther Gulick : ใช้หลักการของ Fayol    โดยใช้คำย่อว่า POSDCoRB ซึ่งเป็นหน้าที่ 7 ประการ

3.ทฤษฏีการบริหารแบบราชการ (Bureaucratic management)

     Max Weber พัฒนาหลักการจัดการแบบราชการ

                   1. มีกฎระเบียบข้อบังคับเพื่อควบคุมการตัดสินใจ

                   2. ความไม่เป็นส่วนตัว

                   3. แบ่งงานกันทำตามความถนัด ความชำนาญเฉพาะทาง

                   4. มีโครงสร้างการบังคับบัญชา

                   5. ความเป็นอาชีพที่มั่นคง

                   6. มีอำนาจหน้าที่ในการตัดสินใจ โดยมีกฎระเบียบรองรับ

                   7. ความเป็นเหตุเป็นผล

การนำมาประยุกต์ใช้

          นำทักษะเหล่านี้ไปใช้ในการจัดการเรียนการสอนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน และจะได้เข้าใจธรรมชาติของระบบต่างๆ

การประเมิน

ประเมินตัวเอง  เข้าเรียนตรงต่อเวลาและตั้งใจฟังอาจารย์สอน

ประเมินเพื่อน  เพื่อนๆมาเรียนกันตรงต่อเวลาและตอบคำถาม

ประเมินอาจารย์ผู้สอน อาจารย์มีเอกสารประกอบการเรียนและแนะนำได้ดี